ТIекхочийла долу линкаш

ЦIеххьана кхаьчна хаам!

Стенна буьйлу нохчий махках?


Цхьаболчу маьхькIамхоша а, бакъонашларьярхоша а чIагIдарца, Нохчийчуьра дахар токхонах, синтемах юьзинна ялсамане ю. Цундела Iедалан мукъ карахьболчу урхалчаша даррехь харцдо, Европан пачхьалкхашка кхача салаьтташ дозанашкахь эзарнашкахь нохчий бу бохург.

Бакъду, изза хьажам могIарерчу бахархойн бу бохург, океан шоралле хьаьжжина дуй те аьлла,долуш долчу хьолана гена ду. Таро а хилла Iедалхошна тIекхаьчча, дехар-леткъамех, дала тарлучу хеттарех, цакхетарх боттабелла беха эзарниш могIарера нах.

Цаьрга ца кхетало дукха адам инзар-акъ доккхуш, езачу хенахь мацах-мацахлера декхарш дуьхьал а детташ, газаш дIахедаяр а, Оьрсийчоьнан низамах шайна лиъча байракх еш, ца лиъча чоьта теIош, сийсаздан санна, пенси баха хан кхаччаьрш балхара боха а беш, лоьраш, хьехархой, масала, церан метта кIорге йоцу нах дIахIиттабар, изза низам кIоршаме талха а деш, махкахошна бух болуш а боцуш тIеIаткъам бар, шена хетарг, шен ойла-хьажам Iораяьккхинарг, цхьа зулам дича санна жоьпе ийзавар…

Дукхе дукха ду шайн аьллар хилча могIарерчу наха Iедале деха а,хетта а лоьруш дерш. Аьлларг аьлла а хуьлуьйтуш, массарна а хезаш шаьш дIакхайкхийнарг мехала а хеташ дош лардаре боьхуш бара ша Iедалхой боху Соьлжа- ГIалин Старопромысл кIоштерчу яхархочо Луизас.

Луиза: «Сайн а,нехан а дуьхьа ас доьху дерг хIун дара. Газана а,токана а хьокъехь Iедалехь болчара дуьйцуш дар-кх 2010 –гIа шо тIепкхаччалц нахана тIера декхарш дIадаьхна бохуш.Ткъа хIинца кхара лелориг хIун ду со кхеташ яц. 2007 –чу шарахь дуьйна токхамаш бен боху хIинца.

Харцонаш ю лелориш. Цкъа аьлларг лардеш уьш-м бац. Ас и хоттур дар-кх. Мел теша мегар ду аш дуьйцучух? Галваьлла, я ала мегар ду моьттуш шена ишта моьтту аьлча цхьамма, цуьнан дашна тIаьхьа-м ма бовлу хIорш,шаьш дуьйцург лар ца дахь а.»

Шайн доьзалхойн хьашт-дезарш юххера довзарна,кхузара царна сагатдар алсам хиларе терра,къаьсттина шовкъе дуьйцу шайн берашна хуьлчу эшамах наноша.

Массарна а бохург санна Iеткъарг ду,болх-некъ цахиларна кегийрхой махках бийлар а,даьлларг хIума а доцуш, цара 30-40 шерашкахь хьаннал къахьегар хьесапе а ца оьцуш,хьо 55-ра яьллий,60-ра ваьллий бохуш говзалла йолу къинхьегамхой пусар-хам боцуш,балхара бохабар. Цунах а,кхечух а ду кху гIеметта хIиттинчу зударша далхориг.

Хьалхара зуда: «Хьокху махкахь дахар тодалийта уггар хьалха оьшург болх-некъ хилийтар ду,алапаш,пенсеш тIетохар а ду.Сайн аьллар хилча ас дахаран хьелаш тодойтур дар-кх»

ШолгIа зуда: «Уггар хьалха со тIекхаьчча ас аьндерг, коррупци дIа а яккхий, низамо ма бохху болх байта эр дар-кх. Цхьана меттехь доцург дан а ма гIертахьара эр дар-кх. Уггар болх бан хан кхаьчна нах балхара дIа мА баха а эр дара. Дайша олуш хилла Iедал доцуш ма дуьсийла. ХIинца-м дисна къам и доцуш».

КхоалгIа яхархо: « Ас хIун эр дарий. Беран хенахь дуьйна дIа деша а гIиртинера со,деша а дешнера ас, болх бан а, и болх сайна Iамо а гIиртина. Кхечуьнга хаьттича эхь ду моьттуш со дуьхе кхиа гIерташ, дукха жарганаш а кегийна ас ца кхетачу хеттаршна жоьпаш лоьхуш.

Дерриге Iама а дина, оццул и болх беза а безаш,и доггаха со бан гIерташ йоллушехь со балхара дIаяккхар лан ца делир-кх соьга. Со саннарш дукха а бар-кх. Болх бечарна,болх безачарна белхан меттигаш йитахьара эр дар-кх ас. Озабезамаш хьалха а бохуш хIара нана Нохчийчоь гIел ма яхьара эр дар-кх ас».

Махкахоша шайна тергаллучу хьолах мел дуьйцург садуург, лазаме даьлларг ду. Царна даггара лаьа Iар-дахар ладегIаме а доцуш,нийсонан бух тIехь,дуьйцург а, долуш дерг а,шалха ца долуш, цхьаьна а догIуш, маьршша хетарг дIа а олуш, и аьллера аьлла,лар толлучу,тарш жIаьлешка санна, шен хьажам-ойла хааме яьккхинарг леха а ца лоьхуьйтуш, хьере «акхалла» дIа а яьлла,бакълена а шайн дахар битаме догIийла.

“Маршо Радион” доттагIий, шун аьтто бу тхан Facebook-ерчу аккаунтах пайда а оьцуш, тхан дискуссехь дакъалаца. Шун комменташна модераци ян эшарна, уьш сайтехь жимма тIаьхьо гучуевр ю. Нагахь санна тхоьга яийта шайн видео а, аудио а материалаш елахь, шун аьтто бу иза кху телефонца WhatsApp-e я Viber-e схьаяийта: 420 724 019832

XS
SM
MD
LG