Муьлхха а керланиг дахаре дерзош, Iедалехь болeчара Нохчийчохь шуьйра пайдаоьцучу некъах бу, официалан цхьа омра я сацам тIе а эцна, юкъараллехь тIеоьцуьйтуш а, тIедожош а хIума а доцуш, Оьрсийчоьнан низамо бохург а, адамийн бакъонаш талхор а чоьте а ца оьцуш, бахархошна зил-дозанаш деттар.
Цу декъех уггар чIогIа тIеIаткъам бечарех ю махкара доьшийлаш. Къаьсттина маьхькамхоша а, динан урхалло а бехкамаш кхийдош, хаддаза шайн бIаьргаy Iуналлехь латтош ю школаш. Гуттар кегийчу дешархошна –зудаберашна а тIедиллина ду дегIана хьулам беш, кучамаш а, йовлакхаш а лелор.
ХIора шарахь а керла-керла цхьацца «хьекъале» хIума юкъадаккха кIадо ца йо Iедалехь болeчара. МогIарерчу бахархошна хетарехь? Пачхьалкхан ЦIийнехь, муфтиятехь я дешаран а? Iилманан а министараллехь охьахевшина цхьа бала кхочурш хир бу-кх, тIекхуьучу тIаьхьенан ойла еш, уьш иманехь совбаха, зенах-зуламах ларбан гIерташ.
Rхушара царна дагадеъна школера бевлла кIентий а. мехкарий а тIаьххьара горгали тоьхначу дийнахь Iаламе ца бовлийта. Цара, Iедалехь болeчара, кхеторехь кегийрхойн гIуллакх дац хи йистехь а, хьуьнхахь а Iаламан тийналле а, олхазарийн эшаршка а ладегIа, я лома тIебевлла, «оццул доккха-м хирг хир ма дац хьо дуьне, дIо-о анайистехь кхачалуш дуй –те хIара», аьлла, дуьне ма-дду дIаса а хьаьжна, бIаьрсина маршо яла.
«Бераш самукъадаккха шаьш хьуьнха я хи йисте дохуьйтуш дан а дац. Цаьрца хьехархой а, дай-наной а хуьлу. Кхарна дага а ца догIуш хIума дан а дац. ХIара хьаькамаш тIаьхь-тIаьхьа хьерабуьйлуш бу. Тхан бераш школера девлла. Кхин цкъа а массо а ишта цхьаьна а кхетта, самукъадоккхур дац цара. Дай-наноша кхача а кечбеш, локхучо эшар а локхуш, волкуг хелха а волуш, царна садаьIча хьанна новкъа ду? Цунах ца кхета тхо!» Ишта къамел до шайн берашка кхийдориг харцо лоручу Новр-кIоштерчу цхьана хьехархочо.
КIоштийн дешаран урхаллашка а, муфтияташка а школан директорш а, динан баххаш а, истори а Iамош болу хьехархойн а дIа а гулбина, дIахаийтина бах дешархой хьуьнах бахийтахь мегар дац, аьлла. Ишта дихкина, дийцарехь, цаьрга жижигах, шашлык а, кхечу кепара а кхачанаш байтар. Стенна? И хаттар диллина дуьсуш ду.
Ма-дарра аьлча, массарна а, забаренна а доцуш, халонга баьлла, официалехь а доцуш, барта арабаьккхина рогIера сацам. Лакхахь хьахаделла ма хиллара, цу кепара, цхьа эладита санна, дIаса а даржадой, назамца бIоста нисло керла хIуманаш юкъадалор кхузахь цуьрриг керла дац.