Your browser doesn’t support HTML5
Шема багах мел яьккхинарг лоцуш ву...
Кху тIаьхьарчу хенахь къардайна хьийзачу ницкъаллин структураша лоьцуш берш Шема пачхьалкхе кхачар стенна дуьйцу, дукхахдолчу декъана цкъа цкъа а доза хадийна махках бевлла нах а бац. Вуьшта аьлча лоьцуш берш бу цига цу хийрачу тIаме мацца а цкъа кховча лаам хилларш.
МогIарерчу бахархоша а даре дарца, Шемахь Iаьрбоша шайлахь бечу тIаме хIитта кечамаш беш хилла кегийрхой лецна Шелковск кIоштехь. Цунах хаам Iорабаьккхина меттигерчу телевизионехь а. Оьрсийчохь талорхойн лоручу ДаIишах дIакхета Iалашо хиллечеран тоба 7 ворхI стагах лаьтташ хилла,коьртехь Умалатов Шамал а волуш боху официалан хьостано. МогIарерчу бахархошна хетарехь лецнарш мел бу а ца хууш бу. Дуьйцуш ю Щелковскера яхархо Луиза.
Луиза: «Билггал мел бу а ца хаьа, леца-м лецна кегий нах. Болх цахилар ду а хаа, дан хIума доцуш бIарзбелла лела а хаац,къарра-м ца ло уьш. Дукха нах сингаттамехь бу-кх».
Цхьаболчарна хетарехь Шелковск,Теркйист кхечу а кIошташкахь дIадехьна лецарш бух болуш дац. Вуьшта аьлча кегийрхой шайлахь и Шемара тIом хьехабар доцург цига кховча ойла кхобуш хилла а бац. Шайн белхан жамIаш бIаьрла гайта доцург кхолла гIерташ бу низамхой бохурш а бу нахалахь. Кхечарна моттарехь кегийрхой лоьцуш «яьккхинчу» тулгIенан бух-орам бозабелла бу жимма хьалхо мехкдас терроран хьокъехь динчу дIахьедарх.
«Дуьненан юкъара терроризм вайн къарйина… Баланаш,сингаттамаш дебош болу зуламхой вайн хIаллакбина дIабаьхна,лецна я эхье бевдда дIабахна. ХIинца уьш юха а кхузахь кегаре IалгIож ян гIерта,амма цунах гIуллакх хир дац,церан аьллар тIедер дац.Нохчийчоь-машаре,токхе,кхуьуш мохк бу. Ишта хир ду даима а.
Кху тIаьхьарчу хенахь тергаллучу хиламаш ма-гайттара самонан ,зерийн болх марсабаккха беза. Кегийрхой харц новкъа ийзо гIерташ беш болу болх орамехь дуьйна сацо беза. Вайн зуламхошна жима а дегайовхо йита ца еза». Герггарчу барамехь ишта дIахьедар дина мехка куьйгалхочо. Цуьнан и къамел нисса дIа,шайн лаамехь кхета а дина, кегийрхой лецарехькарзахбевлла лору бахархоша полицин белхой.
Мухха делахь а, Шелахь герзаца юкъаметтиг къестош, вер-ваккхарш нисделчахьана лехамаш а,лецарш а жигара даьккхина ницкъаллин структурийн декъашхоша. Цу лецаршна нацкъар ца йисна Теркйист кIошт а. Цигахь совцийна кегийрхой а хилла Шемарчу тIаме кховча хьага а хьаьгга Iаш. Цу хьокъехь дуьйцуш ву Сайди цIе йолу вахархо.
Сайди: «ТIамтIе баха дагахь хилла аьлла лецца-кх. Мартана тIера цхьа кIант лаьцна хилла боху,цо дIабийцина боху кхузарнаш. Бакълена а цига баха гIерташ хилла а боху уьш. ХIун хир ду ала хаац. Цкъачунна схьабахкийтина бац,лебеш бу боху».
Юххерчу Малхбалера а,Украинера а тIемаш хьахаделча а, бусалбан дин я махкара хьал дийца даьккхича а,тахана нохчашлахь,ши-кхо стаг бен воцчу пхьоьгIанахь а, шуьйра яьржина, «дIасаца,дош ма хазаде» бохучу маьIнехь,сих-сиха пайдаоьцург цхьа уьшар ю- бетт тIе пIелг биллар.
Вуьшта аьлча, нохчашлахь,вуно дика кхета а луш,карарчу хенахь хаза неха санна карладевлла хIара кицанаш: «Кхийринчун нана йилхина яц», «ТIаьхьа хьаьжний бен дош ма ала,хьалха хьаьжний бен ког ма баккха», «Алале хьо дешан эла ву,аьллачул тIаьхьа -лай». ГIадал гIаддайча вайнехан фольклоран цхьайолу жанраш дагаяр а,уьш карлайовлар а лору цхьаболчар,боккха бацахьа цхьа пайда.