Тест

Нохчийн турпаллин иллеш девзий хьуна?

Адин Сурхон а, Жумин Акхтуллин а, Таймин Биболатан а къонахалла, оьздангалла, майралла, хьуьнарш хестон турпаллин иллешка ладугIур вай.

Котаман букъа даьIахк гIевланга а йиллина, дIавижича?

Шаьш дахарехь зийначу билгалонех гуттар а пайдаоьцуш Iедал ду нехан. Царна евза дуккха а билгалонаш, хаьа вочух лардала а, дикане сатийса а. Хьовса вай, ваьшна уьш мел девза.

Нохчийн меттан кицанаш а, аларш а дагадогIий шуна?

Ненан мотт кIаргбеш ду ша-тайпа иза хазбеш долу аларш а, кицанаш а ду. Уьш лелош буьйцу мотт вуно аьхна хулу ладугIучунна. Царах цхьадерш дагадоуьйтур вай тахана а.

Вай – дийнаташ санна, дийнаташ – вай санна

Нохчийн вуно дукха ду дийнаташца дозаделла аларш а, кицанаш а. Адаман амал, лелар, куц-кеп довзуьйту цара. Амма уггаре хьалха гойту вайн меттан хазалла. Ловза вай царех?!

Нохчийн иллешца а, эшаршца а гергарло муха ду шун?

Нохчийн Iа

Массеран а санна, нохчийн а ю Iаьнан ламасташца, Iадаташца шайн башхаллаш. Девзарг - даржор вай, цадевзарг - Iамор. Жоьпаш ло "Iаьнан" хIетал-металшна!

Нохчийн меттан аларш а, кицанаш а, дагадогIий шуна?

Ненан мотт кIаргбеш ду ша-тайпа иза хазбеш долу аларш а, кицанаш а ду. Уьш лелош буьйцу мотт вуно аьхна хулу ладугIучунна. Царах цхьадерш дагадоуьйтур вай тахана а.

"Цхьа борз ю-кх хьо!"

… Къинхетам бина Дала, тIера цIока а этIаш, махана дуьхьалйирзинчу Барзах. Аьлла: "Хьан дуьхьа, майра Борз, даха дуьту ас хIара дуьне, амма ца доккху къинойх хьалха". Адамаша йийна шайн Iесаллин теш хилла Борз. ХIетахь дуьйна, Деле кхойкхуш, муцIара стигал а ерзайой, угIу Борз. ...Массаьрга а санна, Дала жоп доьхур ду Барзе: "Ахь муха лайра оццул дера мох?" – аьлла. "Сан когаш кIел Даймохк бара, ца йолура лар ца бича", - жоп лур ду Барзо. Оццул еза ю борз нохчийн барта кхоллараллехь. ...Мел евза шайна Борз хьовсал! (МеттахIиттаде кицанашкара "эгна" дешнаш).

Нохчийчуьра 100 буц

Нохчийчуьрчу хотешкахь, хьаннашкахь лаххара а 100 орамат ю молханна мегаш а, яа тарлуш а. Дийцича-м, шаьш хьалха кхиъинчохь кхуьу уьш: йий кхехкош, кхекхий, истангаш басардеш, машшаш доIуш, шекар доккхуш лелийнарш… Вай ду-кх царех херделла. Дагалаца вай даймехкан бецаш!

БIаьстенан цинцаш

Хазаниг, диканиг, сирланиг хьоьху БIаьстено. Дог-ойла екхало, цIеначу кханенна деллало дог БIаьста. Юлу бIаьста бIаьсте къоначух а, къеначух а. Карладаха вай нохчийн маттана бIаьстено делла ниIматаш!

Нохчийн шо

Нохчийн исторехь масийтта рузма лелла. ТIаьххьарчу бIешерашкахь дайша лелийначех ю карарчу хенахь вай меттахIоттийна рузма. Оьрсийн маттера схьаэцна беттанийн цIерш а йитина, вешан маттахь лело а догIу уьш. Хуург чIагI а деш, цахуург Iама а деш, луьстур-кха вай хIара квиз!