ТIекхочийла долу линкаш

ЦIеххьана кхаьчна хаам!

Гучувалал гуламе ваха резавоцург?


Эзарнашкахь адам вовшахдеттар шатайпа ламаст хилла дIахIоьттина Нохчийчохь кху тIаьхьарчу иттех шаррахь хIета а, вета а.

Республикан уггар лакхарчу официало хааме даккхарца, кху беттан 4-чу дийнахь, шайн лаамехь 18 эзар стаг Соьлж-гIала дIа а гулвелла, даздина махкахь халкъан цхьааллин Де.

Ишта, «шайн лаамехь» бахархоша каралаьцна цу боккхачу гуламе кхачийна бес-бесара язораш тIехь долу кхайкхаме транспоранташ, Путин Владимиран а, КадыровгIеран а суьрташ-портреташ.

Хьал ца хуучунна Брежнев хенахь дина къамел ду а моьттур долуш, хастаме дош аьлла цу гуламехь къоман политикан, арахьарчу уьйрийн, зорбанан а, хаамийн а министр волчу Умаров Джамбулата.

Цо кхеторехь, Оьрсийчоьнан йозуш цахилар а, къаьмний барт-цхьаалла а ларйинарг Кадыров воккханиг ву. «Тахана урхаллехь волчу баьччас, Кадыров Рамзана,- аьлла министро, - кхиамечу, маьршачу кхоллараллин новкъа дIадуьгуш ду къам.Цундела тахана вай инарла декхар ду вовшех кхетар а, барт-цхьаалла а».

Лакхахь хьахаделла ма-хиллара, иза Iедалан хьостано, даима а доккхуш ма-хиллара, хааме даьккхинарг ду. Мел герга ду иза дахарна? Баттахь моситтаза а шайн чоьтах коьртачу шахьара дIаида таро а, самукъане хьал а ду бахархошкахь? Майданашкахь гуламашка хIитта а, футболе хьовса а, «Колизей» чохь буй-тIара деш, батош йохош ган а, театр-фестивалашка а, урхаллехь болчарна шаьш резахилар дуьненна дIагайта а кест-кеста шайн лаамехь , эзарнашкахь дIагулло нах?

Цу а, кхечу а хеттаршна могIарерчу наха, Iедалан балхахь болучара ирх-пурх а хIун жоьпаш ло хаа хала дац.

«Низамаш лардеш ехачу пачхьалкхашкахь болчу нахана, - боху тахана а Старопромысал кIоштехь хьехархо болх беш волчу Ризвана, - дуьненахь бакъ моьттур дац Iедалан балхахь мел берш, луьра тIеIаткъам а беш, бертаза публикан декхарш кхочушдан Соьлж-ГIала гулбо бохург. Лаьий, ца лаьий бохург аьттехьа дуьтуш а дац! Лан а, кхето а уггар халаниг Iедалхоша ишта Iаткъамбар шо-шаре мел долу кхуьуш ду.»

Изза бакъдо Невран кIоштехь цхьана школехь лоьрайиша йолчу Тоитас а.

Тоита: «Тхайн болх бан дуьтуш тхо-м дац. Цхьанхьа довдадо, цIе яьлла олий, юха кхечанхьа хьовсадо. ДIасаидош ду. Кху беттан 4-чу дийнахь 20 белхо валаве аьлла омра а дина, гIала дахана лийли. ХIинцца кIирандийнахь юха а футболе ца дахча йиш яц аьлла тохабели. Ас сайн метта мах а белла, гергарчеран кIант вахийти-кх. ХIара-м декъаза болх бу. Кхечанхьа дуй те кхузахь дерг. Ма хьийзабо кхара нах».

Шайн лааме хьаьжна а доцуш, маьхькIамхоша шайх хьовсархой дарх дийцинчу Тоитас билгалдоккху, ша а, школерчу хьехархоша а мах луш, лаххаре а 500 сом (новкъана машенна луш дерг доцуш), оьхуьйтуш хилар шайн метта кхиберш - кхиазхой а, кегийрхой а.

Iедалан балхахь болучара,болх-некъ боцчеран могIарш тIедуза ца лууш, собарца лов шайна бен тIеIаткъам. Цу тIеIаткъамах хьалха буьттуш бац ур-атталла могIарера бахархой а. Иза бIаьрса а, лерса а ирдинна, хьежа а я ладегIа а ца оьшуш, тергалло цхьанхьа ваха ваьллачунна.

Масала, дуьйцуш бахьна а доцуш, адам новкъахь сацийна латто тарло, иттаннаш, бIеннаш нахера цхьа йоккха ледарло яьлча санна. ХIинца дуьххьара а доцуш цунна тIаьххьара теш хилла соьлжагIалахой кху лахьанан беттан 6-чу дийнахь а. Масех сахьтехь латтийна адам ладегIамехь. Наха дийцарехь, бахьана - цхьана министран кIантана нускал далор. Иштачех цхьаъ ву къано-соьлжагIалахо Хьасан а.

Хьасан: «Стагга а дIаса а ца волуьйтуш, гIаш а я говрахь, къевлина латтийна некъаш. ХIун дара цигахь аьлча, Кадыровн йоI маре дIалуш хилла бохура. Хьаькамийн гIуллакх цу тIе даьлла-кх, некъаш дIакъуьйлуш, нах совцийна латтош. ХIара дуьне кхоьлличхьана а охьатеIош лаьтташ бу-кх нохчий. Тахана а ду-кх изза».

Чот йоцуш дукха кхечу махкахоша санна, Делера собар доьхуш, къорза, Iаьржа, тайп-тайпана тIеман барзакъ дуьйхина, муьлш, мичара бу ца хуучу ницкъаллин структурийн декъашхой тергалбеш, шина сохьтехь гергга Соьлж-ГIалахь некъ ларбинчех ю кхузткъара яьлла Тамара а.

Тамара: «Веана бохуш, луьстуш, вуьйцуш хьаша-да а вацара схьахаа. ЦIеххьана цхьа хIун-мила ду а ца хууш, совцийна латтийра, шина сахьтехь сов. Карахь кегий бераш долуш, дарбанцIийнера богIуш берш а, хIинцца дина бер карахь дерш а, цамогуш, дIакхача сиха верг а. Гуш бахьана а доцуш, и некъаш къийларо вуно чIогIа ницкъ бо-кх нахана».

Шайна беш болу Iаткъам кхана-лама, бутт баьлча, шо даьлча, байбаларе дог дохуш, дикане сатуьйсурш дукха белахь а, хена жерахь и гур ду ала дегайовхо механ лерг хьулдаллал а яц.

“Маршо Радион” доттагIий, шун аьтто бу тхан Facebook-ерчу аккаунтах пайда а оьцуш, тхан дискуссехь дакъалаца. Шун комменташна модераци ян эшарна, уьш сайтехь жимма тIаьхьо гучуевр ю. Нагахь санна тхоьга яийта шайн видео а, аудио а материалаш елахь, шун аьтто бу иза кху телефонца WhatsApp-e я Viber-e схьаяийта: 420 724 019832

XS
SM
MD
LG