ТIекхочийла долу линкаш

ЦIеххьана кхаьчна хаам!

ГIурбан деноша цхьаьнатуху Европера нохчий


ГIурба деш ву Европера нохчо
ГIурба деш ву Европера нохчо

Даймахкана хийраллехь бехаш бара аьлла, бусулбанийн даздаршна юьстах ца буьсу Европера нохчий. Мелхо а, шаьш ДегIастанах, цигахь бераллехь дуьйна лелийначу Iадатех а, дахаран рожах а хаьдда хиларна, уьш шаьш хIинца бехачу хийрачу мехкашкахь кхин а чIогIа бусулба динан арканаш лардан а, бусулбанийн даздаршкахь вовшех марзо эца а гIерта.



ГIурбан де Европерчу нохчаша тайп-тайпана даздо, амма иза тергал а ца деш, цу дийнахь сагIа а ца доккхуш буьсу доьзалш, лехча а, карон атта дац, нагахь санна цхьа тховкIело а, хIусам а йолуш, дIатарбелла болу вайнах вай схьаоьцуш хилча.

Бакъду, Малхбузехь беха нохчий, цигахь цхьанхьа а йоккха къелла ца хиларна, шаьш урс хьаькхначу бежанан я уьстагIан жижиг вовшашлахь декъаран метта, мелхо а, и сагIа дуьнентIехь уггаре а гIийлачаьрга, гIурбан дийнахь, хаспа дан хьовха, жижиган кийла эцар а доккха Делан совгIат хеташ бехачу мисканашна дIакхачон гIерта.

Венехь еха Белита а иштта шайн доьзална тIера доккхучу гIурбанах гIийлачарна сагIа дан сацам бинчарех.

Белита: „Кху Европехь меца цхьа а стаг вац. Цундела оха тхайн доьзалехь, вовшех дага а девлла, сацам бина, гIурбан уьстагI бен ахча цхьана бусулбачу нахана гIо деш йолчу фонде хьажон. Москохахь ю „Солидарность“ цIе йолуш ишттаниг фонд, масех шарахь гIийлачарна гIо деш. Йоллучу Оьрсийчохь а, Нохчийчохь а дукха бу гIурба дан йиш йоцурш, царна гIо до цу фондо. Тхуна иза иштта нийса а хета“.

Германехь вехаш масех миллион бусулба стаг хиларе терра, цигахь гIурбанца а, кхечу сагIица а долу хIума дуккхаъ шерашкахь дуьйна, нохчийн вайнзаманахьлера мухIажиралла дIа а доладалале, Iарбийн а, туркойн а мехкашкарчу бусулбачара дIа а нисдина, цхьана хорше хIоттийна ду. Дукха бу цигахь доллучу дуьнентIехь мацаллийца бала хьоьгучу бусулбачарна а, бусулба боцучарна а сагIа дарехь къахьоьгу жигархой.

Берлинерчу вайнехан диаспоран векал а, Немцойн-Кавказхойн доттагIаллин кхерчан куьйгаллехь а волчу Душуев Рахьмана дуьйцу, Германин коьртачу шахьарахь бехачу вайнаха гIурба даран башхаллех лаьцна.

Душуев: „Кху Германе хIора шарахь тIеоьхуш керла-керла нохчийн доьзалш бу. Царех цхьаболчара гIурбан сагIа цIа дохьуьйту, шайн гергарчарна. Амма дуккха бу тайп-тайпанчу меттигашка гIийлачарна сагIа хьажош. Масала, Сомали я кхечу Африкерчу мацалла ловчу метте. Иштта туркойн махкахь а, Гуьржехахь а бу хала бохкуш вайнехан доьзалш, цига а хьажадо кхузарчу наха гIурбан сагIа“.

Белгехь еха ю шен доьзалца Кагерманова Хадижат. Маршо Радио шеца зIене яьлча, гIурбанна бийначу уьстагIан чуьйраш юьлуш йоллура иза. Брюссел-гIалина генайоцчу юьртахь ехачу цо дийцарехь, оццу юьртахь дIатарбеллачу кхин а масех нохчийн доьзалца барт а бина, цхьаьна кертахь дан сацам бира цара кхушарахьлера гIурба.

Кагерманова: „Тхо хIинца урс хьаькхначу гIурбан уьстагIийн дакъош дIадерзош ду. Сарахь схьагуллур болуш хьеший а бу шортта. Шуьнехь вайн нохчийн кхачанаш хир бу, Дала мукъалахь: бIараш а, ахьаран галнаш а, далнаш а. ЧIепалш-хингал а хир ду. Бусулбачеран дезденош дукха доцу дела, оха берашна а цу денойн деза хилар довзийта лууш, царна цхьацца совгIаташ а кечдо. ГIурбан де а, марха досту де а, цIахь дацара аьлла, даз ца деш а, цу денойн хьурмат ца деш а ца Iа тхо. Изза берашна а хьоьху“.

Европехь карарчу хенахь вехаш, тайп-тайпанчу хааршца, ши бIе эзар герга нохчийн мухIажар ву. Тайп-тайпана ду церан Iер-дахаран хьелаш, массо а бац, меттигерчу Iедалша кехаташ а делла, дIатарбелла. МухIажирш бехачу готтачу а, халачу а юкъараIойлашкахь хан йоккхуш берш а бу шортта, кху Европехь саца янне а бакъо а йоцуш, къайлаха леларш а бу.

Амма, нагахь санна дахаран хьелаш мелла а цхьана хорше а дирзина, дIатарбелла вайнехан доьзалш хилча, уьш гIерта шайн керлачу Iойлашкахь къоман Iадаташ а, бусулба динан бехкамаш а ларбан.

ГIурбан дей, марх къобал до дей цу Iадатех а, динан коьртачу даздарех а хиларна, Европа мел ю дIасабаьржинчу нохчийн мухIажирша терго йоцуш ца дуьту и ши де. Вовшашна мел генахь хиларх а, тIеттIакхача а, марзо эца а гIерта уьш.

ТIекхача аьтто боцучара, мел кIезиг а, телефонийн зIенаца вовший декъал а бо. Ишттачу деношкахь кест-кеста хеза, мацах нохчийн къам Сибреха а, Юкъерчу Азе а дIадохийначу хенахь вайн дай-наноша вовшашна беш хилла болу ловца: „Юха деш, ДегIастанахь дойла вай гIурба“ бохуш болу.
XS
SM
MD
LG